CHP’li Orhan Sarıbal yaptığı yazılı açıklamada, dünyanın en kaliteli kırmızı mercimeğinin Türkiye’de üretildiğini ifade etti. Sarıbal, “Yapılan araştırmalar, Türkiye’de yetiştirilen mercimeklerde Kanada mercimeğinden iki kat daha fazla demir bulunduğunu ortaya koymuştur. Öte yandan mercimekte güneşlenme süresi arttıkça lezzeti ve besin değeri artmaktadır. Bu nedenle yerli ürün daha lezzetli ve daha yüksek oranda protein değerine sahiptir. Ancak yerli ürün ihracat bir yana yurtiçi kullanımı bile karşılamamaktadır. Örneğin 2023 yılında üretim 400 bin ton iken yurtiçi kullanım 450 bin ton civarındadır. Üretim ihtiyacı ve ihracatı karşılayamayınca, yerli ürün yüksek fiyattan yüksek gelirli ülkelere ihraç edilmekte; iç piyasada ise kalitesiz ithal mercimekler tüketilmektedir” dedi.

TÜRKİYE ÜRETİMDE 4. SIRADA

Açıklamasında BM Gıda ve Tarım Örgütü’nün (FAO) yayımladığı son verilere yer veren Sarıbal, “Türkiye mercimek üretiminde Kanada (payı yüzde 35), Hindistan (payı yüzde 19) ve Avustralya’nın (payı yüzde 15) ardından yüzde 7’lik payı ile dünyada dördüncü sırada yer almaktadır. Bu ülkeler yaklaşık 6,7 milyon tonluk dünya mercimek üretiminin yüzde 75’ini karşılamaktadır” ifadelerini kullandı.

İTHALAT REKOR KIRDI

İktidarın mercimek ithalatını eleştiren Sarıbal, “AKP’nin 21 yıllık iktidarında mercimek ithalatında rekorlar kırılmış; yapılan toplam 6,7 milyon ton ithalat karşılığında 4,6 milyar dolar ödenmiştir. Bu yıl hasat 15-30 Mayıs tarihleri arasında yapılmış; maliyet Ziraat Mühendisleri Odası Şanlıurfa Şubesi tarafından kuru şartlarda kg başına 19,85 TL, sulu şartlarda ise 23,62 TL olarak hesaplanmıştır. Buna karşılık küçük üreticiler hasat başlangıcında ürünlerini 15 TL’den satmışlardır. Halen kalitesine göre piyasada 21-25 TL’den işlem görmektedir. Yani çiftçiler ürünlerini maliyetin ve enflasyonun altında kalan fiyatlarla satmışlardır. Üretici fiyatlarının maliyetin ve enflasyonun altında kalmaya devam etmesi halinde, önümüzdeki yıl üretimin düşmesi kaçınılmazdır” uyarısında bulundu.

ÜRETİMİN ARTTIRILMASI ŞART

Sarıbal mercimek üretiminin arttırılmasına gerektiğine vurgu yaparken, bir dizi önlem alınması gereken konuları şu şekilde sıraladı:

“Mercimek ekim alanlarının genişletilmesi için geçmişte uygulanan nadas alanlarında üretim uygulaması tekrar başlatılmalıdır. Su kısıtlı bölgelerde mercimek ekimi mutlaka teşvik edilmelidir. Yerel çeşitlerin devamlılığı ve geliştirilmesi sağlanmalıdır. Üretimde kullanılan girdilerin fiyatları kontrol altında tutulmalıdır. Çiftçinin ürününü değerlendirecek ve pazarlayacak müdahale kuruluşları oluşturulmalıdır. Hasat döneminde bakliyat ithalatına izin verilmemelidir.”